Ürün/Hizmetlerin ve Parasal Merkez olmayan diğer hareketlerin muhasebeleştirme işleminin Orkestra tarafından doğru şekilde yapılabilmesi için “Ürün/Hizmet Muhasebe Bağlantıları”nın doğru tanımlanması gerekir. Bunun için Orkestra üzerinde Öğe Ağacı, Ürün Yönetimi, Ürün Genel Tanımları, Ürün/Hizmet Muhasebe Bağlantıları’nı açmanız gerekir.
Bu pencere altında listelenen kayıtlarda, filtre olmadan tüm Firmalarınıza ait bağlantı kuralları listelenecektir. İsterseniz listeleme ekranının başında sütunların üstünde bulunan Hızlı Filtreleme seçenekleriyle kendi firmanıza ait kayıtları listeleyebilirsiniz. Hızlı Filtreleme ile ilgili detaylı bilgi almak için tıklayın.
Ürün/Hizmet Muhasebe Bağlantıları sayfasını açtıktan sonra “Yeni” diyerek yeni bir kayıt oluşturmanız gerekir. Her oluşturulan kayıt, bir kuralı temsil etmektedir. Bu kurallara göre yapılan finansal işlemlerin muhasebeleştirilmesi yapılacaktır. Yeni kayıt için tıkladığınızda karşınıza aşağıdaki gibi bir pencere açılacak ve muhasebeleştirme işlemi ile ilgili kuralları tanımlamanız gerekecektir.
Dönem / Hesap Planı: Oluşturulacak bağlantının ilgili olduğu hesap planı buradan seçilecektir. Dönem / Hesap Planı alanlarından sadece biri seçilebilir ikisi birden seçilemez. En az birinin seçilmesi zorunludur, aksi takdirde muhasebe hesabı seçilemeyecektir.
Hesap: Oluşturulan kurala uyan işlemlere ait Muhasebe Fiş satırlarının yansıtılacağı muhasebe hesabını seçmek için kullanılır. Seçimi zorunludur. Bu seçeneğin içerisinden, hesap planı için yeni bir muhasebe hesabını ya da alt hesaplarını oluşturabilir, var olan muhasebe hesabını güncelleyebilir ya da silebilirsiniz.
Açıklama: Oluşturulan Muhasebe Kuralı için varsa bir açıklama buraya girilir. Böylece daha sonra kurallar arttıkça amaçları ve kapsamları karışmamış olur.
Kayıt Durumu: Muhasebeleştirme kuralının durumunu belirtmek için kullanılır. “Kullanımda”, “Kullanım Dışı” ya da “Bloke Edilmiş” olarak seçebilirsiniz.
Tercih Ağırlığı: Orkestra her muhasebe kuralı için kendisi bir Kural Ağırlığı hesaplayacaktır. Kullanıcı kendisi manuel olarak muhasebe kuralına kendisi bir ağırlık vererek, muhasebe kuralının çalışma önceliğini belirleyebilir.
Filtre Ağırlığı: Orkestra tarafından oluşturulan filtreye göre bir ağırlık hesaplanır. Muhasebe kurallarının çalışma önceliği bu ağırlıklara göre belirlenir.
Muhasebe Rotası: Muhasebe Rotası Orkestra’yı diğer ERP’lerden ayıran önemli bir özelliktir. Muhasebe Rotası kullanarak hiçbir kurala bağlı olmadan direk olarak muhasebeleştirme işlemi yapabilirsiniz. Satış/Satınalma Faturaları, Malzeme Fişleri gibi nesnelerde Muhasebe Rotası bulunmaktadır. İşlem yaparken bu muhasebe rotası seçildiğinde diğer muhasebe kurallarına bakılmadan öncelikle muhasebe rotaları çalışacak daha sonra Muhasebe Rotası olmayan diğer kurallara göre muhasebeleştirme yapılacaktır.
Muhasebe Rotaları ile ilgili detaylı bilgi için tıklayın.
FİLTRELER
Yapılacak muhasebeleştirme işlemini biraz daha özelleştirmek için bu filtreleri kullanabilirsiniz. Bu durumda filtreye uygun olarak muhasebeleştirme yapılacaktır. Filtre değerlerine uymayan işlemler muhasebeleşmeyecektir. Onun için kurallar oluşturulurken kurgu doğru yapılmalıdır.
Ürün/Hizmet: Muhasebe kuralını belirli bir Ürün Hizmet Kartına tahsis etmek için kullanılır. Çok spesifiktir. Kullanılması tavsiye edilmez.
Ürün Takımı: Ürün Kartı üzerinden filtreleme yapılarak muhasebeleştirme yapılır.
Muhasebe Grubu: Ürün/Hizmet kartlarında varsa Muhasebe Grubu belirleyerek gruplama ile Ürün/Hizmetleri muhasebeleştirebilirsiniz. Örneğin Sabit Kıymetler, Ticari Mallar, Yakıt Giderleri, Ofis Giderleri vs. gibi gruplayarak her bir işlemin farklı muhasebe hesaplarını çalıştırabilirsiniz.
KDV Oran Tanımı: Farklı KDV oranlarına sahip Ürün/Hizmetleriniz varsa, KDV filtrelemesini buradan yapabilirsiniz.
Üst Sınıfı / Bağlı Sınıfı: Ürün/Hizmet Kartlarınızı sınıflar halinde oluşturuyorsanız Ürün/Hizmet Kartlarının varsa üst sınıfını ya da bağlı olduğu sınıfı buradan seçebilirsiniz.
İşyeri / Ambar: Muhasebe Kuralını İşyeri ya da Ambar bazında özelleştirmek için kullanılır.
Proje Hesabı: Belirli bir proje hesabına ait işlemlerin muhasebeleştirilmesi için bu seçenek kullanılır.
Ticari İşlem Grubu: Cari Hesap üzerinde seçilen Ticari İşlem Grubu burada filtrelenirse yapılan muhasebe işlemi de Ticari İşlem Grubuna göre muhasebeleşecektir.
Ürün/Hizmet Kodu: Bu alana yukarıdaki Ürün/Hizmet Kartından farklı olarak metin girilir. Buna göre Ürün/Hizmet Kartları da gruplanarak muhasebeleşir. Örneğin (255.*) şeklinde bir bilgi girerseniz Ürün/Hizmet Kodu 255 ile başlayan işlemlerde ilgili muhasebe hesabı çalışacaktır.
Tevkifat Tanımı: Yapılan işlemlerde Tevkifat varsa seçilen Tevkifata göre Tevkifatlar ilgili muhasebe hesabına yansıtılacaktır.
Vergi Tanımı: Yapılan işlemler için KDV’nin dışında başka vergiler de varsa bu vergilerin farklı muhasebe hesaplarında birikmesi için vergi tanımını buradan seçebilirsiniz.
MUHASEBELEŞTİRME SENARYOLARI;
Senaryo:
Muhasebe işlemi yapılacak finansal hareketin hangi senaryoda çalışacağını belirtmek için kullanılır. Senaryo seçeneklerinden birini seçerek Muhasebe işleminin sadece seçilen senaryoda çalışması sağlanır. Yapılan işlemin alım, satış, iade, tevkifatlı işlemler, ambar hareketleri ya da sabit kıymet olmasına senaryoyu buradan seçebilirsiniz.
Öğe Türü:
Yapılan işlemin satırlarında satır tipine göre muhasebeleşecek kısmını özelleştirmek için kullanılır. Örneğin bir Satınalma faturası girildiğinde bu faturadaki satırların satır tipine göre Ürün Hizmet, İndirim, Masraf, Promosyon, Depozito, Depozito İade, Karma Koli, Koli İçeriği, Takım ya da Takım Satırı olmasına göre öğe türü seçilir. Bu durumda Muhasebe Kuralı sadece ilgili öğeler için çalışacaktır.
Fiş Türü:
Muhasebeleştirme işleminin Fiş Türü buradan seçilebilir. Genel olarak gruplama işlemi bu alandan yapılmaz. Gerekli olması durumunda bu alandan yapılan işlemin türünü Alım Faturası, Alınan Hizmet, Konsinye Giriş, Alım İade, Konsinye Giriş İade, Müstahsil Alım, Müstahsil İade, Alınan SMM, Perakende Satış, Toptan Satış, Verilen Hizmet, Konsinye Çıkış, Per. Satış İade, Top. Satış İade, Konsinye Çıkış İade, Gider Makbuzu, Servis Faturası, Satış Fiyat Farkı, Alış Fiyat Farkı seçeneklerinden birini seçebilirsiniz.
Öğe Rolü: Muhasebeleştirme işleminde hangi tutarın hangi hesaba yansıtılacağının belirlenmesinde Öğe Rolünün doğru seçilmesi önem arz eder. Burada doğru Öğe Rolü seçilmezse muhasebeleştirme de yanlış olacaktır. Üst tarafta seçilen muhasebe hesabına burada seçilen öğenin tutarı yansıtılacaktır. Öğe Rolleri ve kısa açıklamaları aşağıdadır;
Fatura Öğesi: Ürün/Hizmet Tutarının vergiler hariç net tutarını gösterir.
KDV: Ürün/Hizmet Tutarının KDV’sini seçmek için kullanılır.
Ek Vergi: Ürün/Hizmet Tutarının varsa üzerindeki ek vergileri seçmek için kullanılır.
Tevkifat / Tevkifat KDV: Bu seçenekler tevkifatlı alım/satışlarda yüklenilen ve karşı tarafın ödeyeceği KDV tutarının yansıtılacağı hesabı seçmek için kullanılır.
KDV İhraç Kaydı: İhraç kayıtlı işlemlerde KDV’yi seçmek için kullanılır.
Borsa Kesintisi: Müstahsil Alım Faturasında, Müstahsil Sekmesinde, Borsaya ödenecek tutarın yansıtılması için bu seçenek kullanılır.
Bağkur Kesintisi: Müstahsil Alım Faturasında, Müstahsil Sekmesinde, Bağkur tutarlarını girerken “Borç” tutarının yansıtılacağı hesabı seçer.
Stopaj: Müstahsil Alım Faturasında, Müstahsil Sekmesinde, alım yapılan kişinin Bağkur tutarının yansıtılacağı hesabı belirlemek için kullanılır.
Amortisman Borçlandırma: Amortisman Ayırma İşlemlerinde, dönem içerisinde ayılan amortismanın BORÇ satırının yansıtmak için kullanılır.
Birikmiş Amortisman: Amortisman Ayırma İşlemlerinde dönem içerisinde ayılan amortismanın ALACAK satırının yansıtmak için kullanılır.
Demirbaş Hesabı: Amortisman Ayırma İşlemlerinde demirbaşları ilgili hesaba yansıtmak için kullanılır.
Amortisman Kârı / Amortisman Zararı: Satın alınan bir Sabit Kıymet faydalı ömrü içerisinde satılması durumunda, bu satış işleminin tutarından dolayı olağan dışı bir Kâr ya da Zarar elde edilebilir. Bu olağan dışı Kâr ya da Zararı yansıtmak için bu öğeler seçilmelidir.
Amortisman Değerleme: Eski dönemlerde her yıl sonunda Amortisman kayıtları için yeniden değerleme yapılır ve Amortisman tutarı yeniden belirlenirdi. Bu yeni değerleme tutarları ile ilgili muhasebe hesapları bu alandan seçilir. Bu durum mevcut yasal düzenlemelerle kaldırılmıştır. Dolayısıyla bu seçenek şimdilik kullanılmamaktadır.
Dönem İçi Dağıtım / Dönem Dışı Dağıtım: Sigorta poliçeleri gibi hizmetlerin satışında, yapılan işlemin muhasebeleştirilmesi gelecek aylara ve gelecek yıllara göre aylık taksitlere bölünerek dağıtılmaktadır. Bu işlem orkestra üzerinde Muhasebe Rotası kullanılarak yapılmaktadır. Yapılan satış işleminin bu yıl içerisindeki aylık dağıtımlarını belirlemek için Dönem İçi Dağıtım, gelecek yıllara ait dağılımları belirlemek için ise Dönem Dışı Dağıtım seçenekleri seçilmelidir.
Muhasebe Rotası ile Dönemsel Dağıtım hakkında detaylı bilgi için tıklayın.
DETAYLAR
Ürün/Hizmet Muhasebe Bağlantılarının ikinci sekmesinde ise Detaylar yer almaktadır. Detaylar sekmesinde ise aşağıdaki resimde görünen seçenekler mevcuttur.
Hesap Çözümleme: Bu seçenekle beraber birden fazla muhasebe kuralını birleştirerek tek kuralla daha pratik olarak muhasebeleştirme yapmanız mümkündür. Ürün/Hizmet Kartlarının kodlarını Muhasebe Hesaplarının kodlarıyla aynı olması durumlarında aşağıdaki seçeneklere göre orkestra çözümleme yaparak muhasebeleştirme işlemini yapacaktır.
Kuraldan: Çözümleme yapmadan filtre değerlerine göre muhasebeleştirme yapılır.
Bağımsız Ürün Kodu: Ürün/Hizmet Kart kodunun aynı kodla muhasebe hesabının açılması durumunda ilgili ürün hizmet kartı muhasebe hesabına yansıtılacaktır. Örneğin Ürün Kartı Kodu: 255.006.01.008 ve muhasebe hesabının da 255.006.01.008 açılması durumunda Orkestra çözümleme yaparak muhasebeleştirme yapacaktır.
Alt Hesap Ürün Kodu: Ürün/Hizmet Kartının kodunu ilk kısmını göz ardı ederek geri kalan kısmını muhasebe hesaplarında arar. Örneğin Ürün Kartı Kodu: 255.006.01.008 olması durumunda çözümleme yaparken ilk baştaki 255 olan yeri almayacak 006.01.008 Muhasebe Hesabıyla çözümleme yapacaktır.
A.H. Ürün Kodu Segment 1: Ürün/Hizmet Kartının ve Muhasebe Hesabının kodunun ilk kısımlarını göz ardı ederek geri kalan kısımlar arasında çözümleme yapacaktır. Örneğin Ürün Kartı Kodu: 255.006.01.008 ve Muhasebe Hesabı 153.006.01.008 olması durumunda çözümleme yaparken ilk baştaki 255 ve 153 olan yeri almayacak 006.01.008 olan kısımlar için hesaplama yapacaktır.
Muhasebe Grubu: Üst tarafta anlattığımız çözümleme işlemlerini muhasebe grubunun koduyla yapar.
Muh. Grubu Alt Hesap: Muhasebe grubunun kodunun ilk kısmını göz ardı ederek çözümleme yapar. Alt Hesap Ürün Kodu gibi.
Ek Vergi Yönlendirme;
Yok:
Cariden Düş/Matraha Ekle:
Fiş İçi Yansıtma Hesapları;
Yansıtma Borç Hesabı:
Yansıtma Alacak Hesabı: