İşverenler tarafından vergi dairesine ödenmesi gereken gelir ve damga vergisi matrah ve kesinti tutarları muhtasar beyannamesi ile bildirilir. Muhtasar beyannamesinde stopaj usulü vergilendirme söz konusudur. Stopaj usulü bildirimde vergi asıl borçludan değil, vergi sorumlusundan talep edilmektedir.
Yeni bir Muhtasar Beyannamesi eklemek için;
1- Genel Perspektifte, Finans / Muhasebe seçilir.
2- Finans / Muhasebede bulunan nesnelerden Beyannameler çift tıklanır.
3- Beyannameler nesnelerinden Muhtasar Beyanname çift tıklanarak Muhtasar Beyannameleri listesine erişilir Yeni seçimi yapılır.
Muhtasar beyannamesi Genel Sekmesinde;
Düzenleyen: Beyannameyi düzenleyen personel bu alandan seçilmektedir.
Sonraki Ayda Beyanım: Aylık ya da Üç Aylık seçeneklerinden kurum için uygun olan seçim yapılmalıdır.
Beyanname Dönemi: İlgili beyanname dönemi bu alana seçilmelidir.
Beyanname Tanımı: Beyanname tanımı muhtasar beyannamesinin oluşturma şeklinin belirlendiği tanımdır. Beyanname Ön Muhasebe ya da Genel Muhasebe verilerinden oluşturulabilmektedir. Bir kereliğine mahsus beyanname tanımı yapılmalıdır.
Yeni bir Beyanname Tanımı yapmak için Beyanname tanımı yanındaki üç nokta tıklanır ve yeni seçimi yapılır.
Kod: Muhtasar Beyanname tanım kodu bu alana girilecektir.
Açıklama: Muhtasar Beyanname tanımı için açıklama alanıdır.
Sürüm: Beyanname sürümü bu alana otomatik olarak gelmektedir.
Beyanname Türü: Varsayılan olarak Muhtasar Beyannamesi gelmekte ve düzenlemeye kapalıdır.
Yetki Kodu: Bazı tanımların bütün kullanıcılar tarafından görülmesi istenmeyebilir. Burada tanımladığınız Yetki Kodu’na göre kullanıcıların tanımları görüp görmemesini sağlayabilirsiniz.
Kayıt Durumu: Kullanımda, Kullanım Dışı, Bloke seçeneklerinden oluşmaktadır.
Verilme Dönemi: Aylık ve Üç Aylık seçeneklerinden ilgili seçim yapılmalıdır.
Beyanname Tanım satırlarında beyannamenin oluşması için gereken tanımlar yapılmalıdır. Hali hazırda Orkestra Muhtasar Beyannamesi ile Personel Ücret Bilgileri, Stopaj Ödemeleri, Müstahsil Makbuzu, Serbest Meslek Mahsubu ve 5746 Sayılı Arge - Teşvik kuralları tanımlanabilmektedir. Firmaların çalışma şekline göre muhtasar beyannamesinde bildirilmesi gereken tanımların yapılması yeterlidir.
Personel Ücret Bilgileri verileri hem muhasebeden hem de ön muhasebeden derlenebilmektedir. Ön muhasebeden verilerin derlenebilmesi için personel bordrolarının Orkestra sisteminde oluşturulması gerekmektedir. Personel ücret bilgileri veri derleme kurallarını oluşturmak için beyanname tanım satırları altında Personel Ücret Bilgileri seçilir.
Veri Derleme: Personel bordrolarından veriler derlenecek ise Ön Muhasebe, muhasebe hesapları ile beyanname oluşturulacak ise Muhasebe seçimi yapılmalıdır. Personel bordroları üzerinden yani Ön muhasebe seçimi ile beyanname dosyası oluşturulacağı durumda başka bir seçim yapmaya gerek olmaz.
Veri derleme Muhasebeden yapılacak ise aşağıdaki parametreler ile verinin nasıl oluşturacağı kurala bağlanmalıdır.
Açıklama: Tanım için açıklama alanıdır.
Veri Derleme: Muhasebe seçimi yapılmalıdır.
Beyanname Kodu: Muhtasar Beyannamesinde bildirilmesi gereken Tür Kodu bu alana tanımlanacaktır.
Vergi Tanımı
Vergi Oranı: Tanım vergi oranı bazında ayrıştırılarak yapılacak ise bu alana oran bilgisi girilmelidir. Vergi oranı ayrımı olmayacak ise alan boş bırakılmalıdır.
İşlem Türü: Ekle, Çıkar ve Mutlak Değer seçeneklerinden oluşmaktadır.
Düzenlenme Türü: Tüm satırlar, Normal Kayıtlar, Ters Kayıtlar ve Düzeltme Kayıtları seçeneklerinden oluşmaktadır. Burada yapılan seçimler ile muhtasar beyannamesi oluşturulan beyanname dönemindeki verilerin hangi kayıtlardan derleneceği belirlenmektedir.
Tutar: Net Bakiye, Borç Toplamı, Alacak Toplamı, Borç Bakiye ve Alacak Bakiyesi seçeneklerinden oluşmaktadır. Filtre değerlerinde seçilen muhasebe hesap/hesaplarının hangi tutar üzerinden derleneceği bu alanda yapılan seçim ile belirlenmektedir.
Hesaplama Şekli: Beyanname Dönemi ve Finansal Dönem seçeneklerinden oluşmaktadır. Beyanname dönemi seçiminde muhtasar beyannamesi oluştururken seçilen dönemdeki tutarlar ile beyanname dosyası oluşturulurken, Finansal Dönem seçiminde yasal kurumda tanımlı finansal dönemdeki tarih aralığındaki fiş toplamları ile beyanname dosyası oluşturulmaktadır.
Filtre Değerleri
İlgili tanımın muhasebe hesap planında hangi hesap ya da hesaplar için çalışacağı burada yapılan muhasebe hesapları seçimi ile belirlenmektedir.
Matrah Tanımı
Muhtasar Beyannamesinde gösterilecek matrah tutarının hangi hesap ya da hesaplardan ve nasıl derleneceği bu sekmede yapılan seçimler ile belirlenmektedir.
Matrah Hesaplama: Verilerden Derle ve Vergiden Hesapla seçeneklerinden oluşmaktadır.
Matrah İşleme: Matrah hangi koşulda hesaplanacağı bu alanda belirlenmektedir.
Matrah Tutarı: Net Bakiye, Borç Toplamı, Alacak Toplamı, Borç Bakiye ve Alacak Bakiyesi seçeneklerinden oluşmaktadır. Filtre değerlerinde seçilen muhasebe hesap/hesaplarının hangi tutar üzerinden derleneceği bu alanda yapılan seçim ile belirlenmektedir.